جایزه نوبل و محاسبات سیاسی کنونی

اکبر تک دهقان
19 مهر 1388- 11 اکتبر2009

روز جمعه 9 اکتبر 2009، کمیته نروژی جایزه نوبل، جایزه صلح امسال این کمیته را به باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، اختصاص داد. کمیته جایزه نوبل، در توضیح علت این اقدام- که از سوی برخی از جریانات راست و راست افراطی در آمریکا، رد و محکوم شده است- بر نقش اوباما در تقویت سازمانهای بین المللی و ترغیب خلع سلاح هسته ای، تأکید نموده است. این کمیته همچنین، از " تلاش فوق العاده برای تقویت دیپلماسی بین المللی و ترغیب همکاری میان مردم" از سوی باراک اوباما، سخن به میان آورده است.

آنچه مسلم است، باراک اوباما، در زمینه های اعلام شده از سوی کمیته جایزه نوبل، بویژه خلع سلاح هسته ای، تقویت دیپلماسی بین المللی، و ایجاد نوعی دیالوگ با کشورهای اسلام زده و یا توسعه نیافته، آشکارا نقشی مثبت ایفا کرده، از این رو، دریافت جایزه صلح نوبل از سوی او، برای بانکها و کنسرنهای آمریکایی، بویژه صنایع عظیم نظامی، خوش آیند نیست. اما دلایل ذکر شده از سوی کمیته مزبور، همه موارد، چه بسا مهم در این رابطه را، در بر نمیگیرد.

کمیته نوبل، یک نهاد اروپایی است؛ و اقدامات و تشخیص آن را، باید در چهارچوب نظرات و منافع شهروندان و دولتهای اروپایی دید. این کمیته همچنین، از یک طرف نظیر هر نهاد شرایط امپریالیستی سرمایه داری غرب، جریانی ضدکمونیست، از سوی دیگر اما، مشوق عدم چرخش به راست افراطی در سیاست بین المللی غرب هم هست.

در شرایط بین المللی کنونی، نه فقط گامهای عملی برای خلع سلاح هسته ای، عدم تشدید تضادهای کنونی با روسیه ( بحران قفقاز، دفاع ضدموشکی در اروپای شرقی)، و کاهش تخریب بی مهابای محیط زیست، بلکه بوِیژه حل مسئله اتمی در خاورمیانه- که با رژیم اسلامی پیوند خورده- اهمیت بسیاری دارد؛ شواهدی وجود دارد که دولت جدید آمریکا، تاکنون چندین بار از اقدامات نظامی یکجانبه اسرائیل علیه رژیم اسلامی، جلوگیری نموده، که این سیاست در نزد اروپاییان از حمایت وسیعی برخوردار شده است. شهروندان غربی در اروپا و آمریکا، دیگر جنگی نابود کننده نظیر موارد عراق و افغانستان در خاورمیانه را- که ابعادی بمراتب مهلک تر خواهد داشت- نمی خواهند؛ از آنجا که امیدی نیست که این جنگ، بزودی پایان یافته، و یا حداقل نظیر موارد سابق، باعث نوعی رشد اقتصادی در کشورهای غربی شده، به افزایش محل کار منجر شده، و طبقه متوسط غربی- یعنی تعیین کننده گان نتایج هر انتخاباتی در غرب- نفعی نظیر گذشته از آن ببرد.

جنبش توده ای دموکراتیک در ایران، بر خلاف انتظارات سابق، حمایت نسبتاً وسیعی را در میان طبقات متوسط شهری در اروپا و آمریکا، کسب کرده است. این نیرو، بوِیژه هنرمندان و نویسنده گان، که بازتاب دهنده سطح و کیفیت افکار عمومی در غرب نیز هستند- علیرغم ضدکمونیسم هر چند غیر افراطی آن- به اهمیت مبارزه توده ای در خاتمه حیات رژیم اسلامی پی برده، برای حذف پشتوانه اصلی تروریسم اسلامی در جهان، به نتایج این مبارزات چشم دوخته است. افزون بر این، مخالفت با هجوم پناهنده گان خارجی به اروپا، امروزه دیگر در اشکال قانونی هم، تشدید شده است. این واقعیت، عامل سرنگونی رژیم اسلامی را - حتی در صورت ناچاری، از طریق یک انقلاب- برای بخشی از این جوامع، به یک انتخاب اجتناب ناپذیر مبدل ساخته است. کمیته جایزه نوبل، با حرکت از وضعیت افکار عمومی غرب، اقدامات نظامی علیه رژیم اسلامی را به نفع ادامه حیات آن، و به زیان توسعه " جنبش سبز" دلخواه اروپاییان قلمداد کرده، از سران کشورهای اروپایی، تسهیل شرایط رشد " جنبش سبز" را انتظار داشته، حمایت از سیاست باراک اوباما در این رابطه را توصیه میکند. این بویژه در شرایطی روی میدهد، که آخرین تماس نماینده گان دولتهای غربی با نماینده گان رژیم اسلامی در ژنو، منجر به نوعی عقب نشینی رژیم اسلامی گشته، حتی تا سطحی، چشم انداز موفقیت غرب در این رابطه را ممکن ساخته است.

جایزه صلح نوبل برای باراک اوباما، باید نوعی درخواست اروپاییان از آمریکا، برای عدم شروع جنگ جدیدی در خاورمیانه تلقی شده، بر سیاست او در خروج سریع تر ارتشهای غربی از عراق و افغانستان نیز، مهر تأکید بکوبد. کمیته جایزه نوبل، با اختصاص این جایزه به رئیس جمهور آمریکا، مشخصاً ادامه سیاست دیپلماسی کنونی غرب با رژیم اسلامی را خواستار شده، عدم تهاجم نظامی از سوی آمریکا یا اسرائیل به ایران را، تشویق میکند. اهمیت این سیاست استراتژیک در زندگی روزمره اروپاییان چنان است، که نه فقط بر اقدامات تاکنونی دولت اوباما، بلکه بویژه، بر اقدامات آتی او در تعقیب جدی تر سیاست مذاکره امید بسته، به این منظور حتی، پیشاپیش نهاد جایزه نوبل را هم به خدمت گرفته اند.

www.j-shoraie.blogspot.com www.j-shoraii.blogspot.com آرشیو pouyane50@yahoo.de
http://www.facebook.com/home.php?#/profile.php?id=100000049552254&ref=name 

---------------------